Νέα σελίδα για την ΕΕ με Λευκή Βίβλο

Τα θετικά και αρνητικά στοιχεία από τα πέντε πιθανά σενάρια μέχρι το 2025 παρουσίασε η Κομισιόν
Την έναρξη της συζήτησης μεταξύ των κρατών-μελών, αλλά και των πολιτών και των κοινωνικών ομάδων σχετικά με τις επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης, των νέων τεχνολογιών, και την άνοδο του λαϊκισμού επιδιώκει η Κομισιόν

Λευκή Βίβλο, η οποία προσδιορίζει πέντε πιθανά σενάρια για την εξέλιξη της κατάστασης της Ένωσης μέχρι το 2025, παρουσίασε ο Πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Το πρώτο σενάριο προβλέπει πως η ΕΕ θα συνεχίσει ως έχει, με βάση τη θετική ατζέντα της διακήρυξης της Μπρατισλάβας,

Το δεύτερο σενάριο προβλέπει επικέντρωση της ΕΕ των 27 σταδιακά, μόνο προς τις πολιτικές της κοινής αγοράς, όχι όμως και στις άλλες κατακτήσεις της Ένωσης. Το τρίτο σενάριο προβλέπει ότι τα κράτη-μέλη που το επιθυμούν μπορούν να προχωρήσουν περισσότερο από τα άλλα, σε συγκεκριμένους τομείς, σχηματίζοντας συμμαχίες των προθύμων.

Το τέταρτο σενάριο προβλέπει πως η ΕΕ των 27 θα πρέπει να επικεντρωθεί στην πρόοδο πολύ συγκεκριμένων και προκαθορισμένων πολιτικών, τις οποίες θα έχει διαλέξει και θα σταματήσει να προωθεί όλες τις υπόλοιπες πολιτικές που θα καθοριστούν ως μικρότερης σημασίας.

Τέλος, το πέμπτο σενάριο προβλέπει ότι τα κράτη-μέλη θα αποφασίσουν να μοιραστούν περισσότερη ισχύ και λήψη αποφάσεων σε όλες ανεξαιρέτως τις εθνικές ή κοινοτικές πολιτικές, σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό απ' ό,τι σήμερα.

Τα θέματα αιχμής
H Koμισιόν, παρουσιάζοντας τη συγκεκριμένη Λευκή Βίβλο, επιδιώκει να ξεκινήσει τη συζήτηση μεταξύ των κρατών-μελών αλλά και των πολιτών και των κοινωνικών ομάδων για το μέλλον της ΕΕ, των 27 πια, και σκοπεύει προς αυτόν τον σκοπό τους επόμενους μήνες να εκδώσει πέντε ακόμη πιο συγκεκριμένες εκθέσεις, για τα εξής θέματα αιχμής:

1) την ανάπτυξη της κοινωνικής διάστασης της ΕΕ
2) την εμβάθυνση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης στη βάση της Έκθεσης των πέντε Προέδρων
3) το μέλλον της κοινής ευρωπαϊκής άμυνας
4) το μέλλον της χρηματοδότησης της ΕΕ και
5) το πώς η ΕΕ θα αδράξει τα οφέλη της παγκοσμιοποίησης.

Και αυτές οι εκθέσεις θα προσφέρουν εναλλακτικά σενάρια για το πώς οι συγκεκριμένοι στόχοι θα μπορέσουν να επιτευχθούν και η όλη διαδικασία προβλέπει πως στη σύνοδο της Κορυφής του Δεκεμβρίου του 2017 τα κράτη-μέλη θα πρέπει να έχουν καταλήξει στα συμπεράσματά τους, ώστε να υπάρχει και χρόνος να ληφθούν και οι εκτελεστικές αποφάσεις πριν από τις ευρωεκλογές του 2019.

Τα πέντε σενάρια
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Κομισιόν, τα πέντε σενάρια της «Λευκής Βίβλου» έχουν θετικά και αρνητικά στοιχεία. Συγκεκριμένα, το πρώτο σενάριο έχει ως θετικό πως η θετική ατζέντα της ΕΕ θα συνεχίσει να παράγει απτά αποτελέσματα και πως η ενότητα των 27 θα διαφυλαχθεί, αν και σε περιπτώσεις μεγάλων διαφωνιών ενδέχεται να φτάσει στα όριά της. Επιπλέον, το χάσμα ανάμεσα στις υποσχέσεις της ΕΕ και τα αποτελέσματα αναμένεται να κλείσει σταδιακά και μόνο αν τα κράτη-μέλη συνεχίσουν να έχουν ισχυρή πολιτική βούληση για να λύσουν από κοινού τα θέματα.

Το δεύτερο σενάριο ίσως είναι το πιο εύκολο κατά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, όμως δεν αντιμετωπίζει ούτε όλες τις κοινές προκλήσεις ούτε και όλα τα θέματα που τυχόν αντιμετωπίζουν συγκεκριμένα κράτη-μέλη. Επιπλέον, υπάρχει η περίπτωση τα δικαιώματα των πολιτών, τα οποία εδράζονται στο κοινοτικό δίκαιο, να περιοριστούν συν τω χρόνω.

Το τρίτο σενάριο διαφυλάσσει την ενότητα των 27, αλλά εξασφαλίζει πρόοδο μόνο σε αυτούς που το επιθυμούν, ενώ η ενισχυμένη συνεργασία θα φέρει σε κάποιες χώρες πολύ γρήγορα απτά αποτελέσματα. Όμως, ενδέχεται να προκύψουν προβλήματα διαφάνειας και καταλογισμού, στα διαφορετικά επίπεδα λήψης αποφάσεων και τα δικαιώματα των πολιτών θα εξαρτώνται από το πού ζουν.

Κατά το τέταρτο σενάριο, οι πολίτες θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν την προστιθέμενη αξία της ΕΕ, μόνο σε τομείς που θα έχουν ιδιαίτερη σημασία, θα εξασφαλίζεται η προσοχή της ΕΕ άρα και η ταχύτητα απόδοσης και επιτευγμάτων σε πολύ συγκεκριμένους τομείς, αλλά αναμένεται να είναι δύσκολο να συμφωνήσουν και οι 27 στο ποιοι θα είναι αυτοί.
Τέλος, κατά το πέμπτο σενάριο, θα υπάρξει ταχύτερη λήψη αποφάσεων σε κεντρικό επίπεδο, οι πολίτες θα έχουν παντού τα ίδια δικαιώματα, όμως κομμάτια της κοινωνίας πιστεύουν ότι η ΕΕ στερείται δημοκρατικής νομιμοποίησης και πως οι εθνικές Αρχές εκχωρούν υπερεξουσίες στο κέντρο.

Καιρός για ηγεσία
Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κομισιόν δήλωσε σχετικά πως: «Πριν από 60 χρόνια, οι πατέρες της Ευρώπης επέλεξαν να ενώσουν την ήπειρο με τη δύναμη του νόμου αντί για τις ένοπλες δυνάμεις. Μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι γι' αυτά που έχουμε καταφέρει από τότε. Η πιο ζοφερή μας ημέρα το 2017 θα εξακολουθήσει να είναι πολύ πιο λαμπρή από οποιαδήποτε ημέρα πέρασαν οι πρόγονοί μας στο πεδίο μάχης.

Καθώς εορτάζουμε την 60ή επέτειο των Συνθηκών της Ρώμης, είναι καιρός για την ενωμένη Ευρώπη των 27 να διαμορφώσει ένα όραμα για το μέλλον της. Είναι καιρός για ηγεσία, ενότητα και κοινή βούληση. Η Λευκή Βίβλος της Επιτροπής παρουσιάζει μια σειρά από διαφορετικές διαδρομές, που θα μπορούσε να επιλέξει να ακολουθήσει αυτή η ενωμένη ΕΕ των 27. Είναι η αρχή της διαδικασίας, όχι το τέλος, και ελπίζω ότι τώρα θα πραγματοποιηθεί ένας έντιμος και ευρύς διάλογος. Η μορφή θα ανταποκρίνεται στη λειτουργία. Κρατάμε το μέλλον της Ευρώπης στα χέρια μας».

Η επόμενη δεκαετία
Η Λευκή Βίβλος εξετάζει πώς θα μετασχηματιστεί η Ευρώπη κατά την επόμενη δεκαετία -από την επίπτωση των νέων τεχνολογιών στην κοινωνία και την απασχόληση μέχρι τις αμφιβολίες σχετικά με την παγκοσμιοποίηση, τους προβληματισμούς όσον αφορά την ασφάλεια και την άνοδο του λαϊκισμού. Παρουσιάζει τις επιλογές που έχουμε: είτε να υποκύψουμε παθητικά σ' αυτές τις τάσεις είτε να τις ενστερνιστούμε και να αδράξουμε τις νέες ευκαιρίες που προσφέρουν.

Ο πληθυσμός και το οικονομικό βάρος της Ευρώπης μειώνονται, σε αντίθεση με άλλα μέρη του κόσμου. Μέχρι το 2060, κανένα από τα κράτη-μέλη δεν θα αντιστοιχεί καν στο 1% του παγκόσμιου πληθυσμού - επιτακτικός λόγος για να παραμείνουμε ενωμένοι, ώστε να επιτύχουμε περισσότερα. Η ευημερία της Ευρώπης, ως θετικής παγκόσμιας δύναμης, θα συνεχίσει να εξαρτάται από τον ανοικτό χαρακτήρα της και τους ισχυρούς δεσμούς της με τους εταίρους της.
________________

ΖΗΤΗΜΑ ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΤΟΥ ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΟ
Αναρμόδιο να κρίνει την ισχύ της κοινής δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας το Γενικό Δικαστήριο της ΕΕ

Το Γενικό Δικαστήριο της ΕΕ κρίνει εαυτό αναρμόδιο να αποφανθεί επί των προσφυγών τριών αιτούντων άσυλο κατά της δηλώσεως ΕΕ-Τουρκίας για την επίλυση της μεταναστευτικής κρίσεως, καθώς κατά το Δικαστήριο «η πράξη αυτή δεν εκδόθηκε από θεσμικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Το Δικαστήριο αποφάνθηκε μετά από προσφυγή δύο Πακιστανών και ενός Αφγανού.

Το Γενικό Δικαστήριο εκτιμά ότι ούτε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ούτε άλλο θεσμικό όργανο της Ένωσης αποφάσισε τη σύναψη συμφωνίας με την τουρκική Κυβέρνηση σχετικά με τη μεταναστευτική κρίση. Ελλείψει πράξεως θεσμικού οργάνου της Ένωσης, της οποίας τη νομιμότητα θα μπορούσε να ελέγξει βάσει του άρθρου 263 ΣΛΕΕ, το Γενικό Δικαστήριο κρίνει εαυτό αναρμόδιο να αποφανθεί επί των προσφυγών των τριών αιτούντων άσυλο.

Τέλος, το Γενικό Δικαστήριο εκτιμά ότι, ακόμη και αν υποτεθεί ότι ήταν δυνατή η άτυπη σύναψη διεθνούς συμφωνίας κατά τη συνάντηση της 18ης Μαρτίου 2016, πράγμα το οποίο, εν προκειμένω, αρνήθηκαν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η συμφωνία αυτή συνήφθη από τους αρχηγούς κρατών ή Κυβερνήσεων των κρατών μελών της Ένωσης και τον Τούρκο Πρωθυπουργό.

Στο πλαίσιο, όμως, προσφυγής ασκηθείσας βάσει του άρθρου 263 ΣΛΕΕ, το Γενικό Δικαστήριο δεν είναι αρμόδιο να αποφανθεί επί της νομιμότητας διεθνούς συμφωνίας συναφθείσας από τα κράτη μέλη.