Μισθολογικά δωράκια

Η ένταση Προεδρικού-ΔΗΚΟ για το Κυπριακό προκαλεί οικονομική αβεβαιότητα
Ο κρατικός προϋπολογισμός για το 2017 επιβεβαιώνει και στηρίζει την ανάκαμψη της κυπριακής οικονομίας, είπε ο Υπουργός Οικονομικών

Το Υπουργείο Οικονομικών μπορεί να αισθάνεται ικανοποιημένο από το γεγονός ότι ο προϋπολογισμός του 2017, που χθες

συζήτησε το Υπουργικό Συμβούλιο, έχει και αυξήσεις και οσμή αναπτυξιακή, ωστόσο είναι άγνωστο αν το κυβερνητικό οικονομικό επιτελείο θα έχει την απαραίτητη πλειοψηφία στη Βουλή.

Ήρθε και η χθεσινή αποχώρηση του Προέδρου του ΔΗΚΟ Νικόλα Παπαδόπουλου και οι σχετικές δηλώσεις του, που ουσιαστικά φούντωσαν τα σενάρια περί γενικευμένης κρίσης. Επί λέξει ο κ. Παπαδόπουλος ανέφερε, «αν ζητά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εθνική συνεννόηση για σημαντικά θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης, τότε θα πρέπει να υπάρχει εθνική συνεννόηση και στο Κυπριακό», γεγονός που εν πολλοίς μεταφράζεται ότι ενδεχομένως το κυβερνών κόμμα να πρέπει να αναζητήσει, για πρώτη φορά από το 2013, νέο σύμμαχο στην ψήφιση σημαντικών νομοσχεδίων, καθώς και του προϋπολογισμού.

Ερωτηθείς, αν τον ανησυχεί το γεγονός ότι κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν πει ότι θα καταψηφίσουν νομοσχέδια για τους δικούς τους λόγους, με αποτέλεσμα να τίθεται σε κίνδυνο η ψήφιση του κρατικού προϋπολογισμού, ο Υπουργός Οικονομικών είπε ότι «ελπίζω, και αυτό που οι συμπολίτες μας αναμένουν είναι, πως τα νομοσχέδια θα κρίνονται επί της ουσίας και αν είναι νομοσχέδια που υλοποιούν μια κοινή προσπάθεια για να πάει ο τόπος μας μπροστά, δυσκολεύομαι να δω πώς κάποια κόμματα για άλλους λόγους θα τα καταψηφίσουν».

Η εξέλιξη αυτή έρχεται να επισκιάσει το τρίπτυχο της εικόνας που παρουσιάζει ο προϋπολογισμός για το 2017. Έλλειμμα 0,6%, αυξήσεις στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά και φόβος από πιθανές δικαστικές αποφάσεις κατά της Κ.Δ. Έχουμε τον πρώτο προϋπολογισμό μετά το μνημόνιο.

Η χαρτογράφηση του Χάρη
Δίνοντας το στίγμα του προϋπολογισμού του 2017 ο Υπουργός Οικονομικών ανέφερε ότι:
· Στο σκέλος των εσόδων υλοποιούνται σημαντικές φορολογικές ελαφρύνσεις για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν καταστεί εφικτές μέσα από τη συνετή διαχείριση των δημοσίων οικονομικών και οι οποίες με τη σειρά τους θα δώσουν περαιτέρω ώθηση στην οικονομική δραστηριότητα.

· Στο σκέλος των δαπανών υπάρχει μια λελογισμένη αύξηση των πρωτογενών δαπανών ύψους 1,5% περίπου. Με κανέναν τρόπο, όμως, δεν ξεφεύγουμε από τα όρια ασφαλείας, από τα όρια λογικής. Γι' άλλη μια χρονιά θα είναι ένας ουσιαστικά ισοσκελισμένος προϋπολογισμός, με οριακό και μόνον έλλειμμα και με ένα ικανοποιητικό πρωτογενές πλεόνασμα. Με λίγα λόγια, δαπανούμε το σύνολο των εσόδων μας αλλά τίποτα περισσότερο από αυτά.

· Οι βασικές παράμετροι του προϋπολογισμού και ο βασικές μακροοικονομικές εκτιμήσεις έχουν επιβεβαιωθεί από το Δημοσιονομικό Συμβούλιο, αυτόν τον νέο θεσμό που έχει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία καταρτισμού του προϋπολογισμού, αλλά και στην προσπάθεια διαφύλαξης μιας σταθερής πορείας.

Τα οφέλη της κοινωνίας
Πολλά χαμόγελα θα πρέπει να έχουν οι δημόσιοι υπάλληλοι, καθώς
αίσθηση προκαλεί η αύξηση του κρατικού μισθολογίου κατά 3,7%, εν μέρει λόγω των μισθολογικών αυξήσεων που θα παραχωρηθούν και εν μέρει λόγω προσλήψεων.

Οι απολαβές προσωπικού προβλέπεται να αυξηθούν κατά το 2017 στα €2.342 εκ. από τα €2.258 εκ., λόγω της λήξης της ισχύος του περί της μη Παραχώρησης Προσαυξήσεων και Τιμαριθμικών Αυξήσεων στους Μισθούς των Αξιωματούχων και Εργοδοτουμένων και στις Συντάξεις των Συνταξιούχων της Κρατικής Υπηρεσίας και του Ευρύτερου Δημόσιου Τομέα Νόμος του 2011 (192(I)/2011), καθώς και λόγω πρόσληψης αριθμού οπλιτών στην Εθνική Φρουρά.

Επίσης τρία ακόμη σημεία αξίζουν ιδιαίτερης μνείας.
· Κατάργηση της έκτακτης εισφοράς συνολικού ύψους €175 εκ.
· Οι κοινωνικές δαπάνες προβλέπεται να αυξηθούν κατά 1,3%
· Κατάργηση του φόρου ακινήτων

Γενικά η Κυβέρνηση δίνει πολλά στους μισθούς και λιγότερα σε έργα. Οι κεφαλαιουχικές δαπάνες, που περιλαμβάνουν νέα έργα, προβλέπεται να αυξηθούν στα €347 εκ. το 2017, σε σύγκριση με €336 εκ. τον προηγούμενο χρόνο, παρουσιάζοντας αύξηση της τάξης του 3,7%. Δηλαδή, η Κυβέρνηση στοχεύει να διαθέσει μόνο €11 εκ. πρόσθετα χρήματα σε νέα έργα και €84 εκ. πρόσθετα χρήματα σε μισθούς.

Από πλευράς πραγματικής οικονομίας, ο προϋπολογισμός προβλέπει ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα κυμανθεί ετήσια γύρω στο 2,8% έναντι 2,7% που αναμένεται για φέτος, δίνοντας στην Κυβέρνηση πρόσθετο δημοσιονομικό μαξιλάρι και έσοδα για να διαχειριστεί.

«Η συνεχιζόμενη βελτίωση του διαθέσιμου εισοδήματος, εν μέρει λόγω της μείωσης των τιμών των ενεργειακών προϊόντων και της αύξησης στην απασχόληση, αναμένεται να συνεχίσει να επιδρά θετικά στην ιδιωτική κατανάλωση. Οι προοπτικές στον τομέα των επαγγελματικών και ναυτιλιακών υπηρεσιών αναμένονται να συνεχίσουν να είναι θετικές.

Επίσης, όσον αφορά τον τομέα του τουρισμού, οι προοπτικές για το 2016 είναι πολύ θετικές τόσο από τη Ρωσία όσο και από άλλες χώρες, εν μέρει λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων στη γύρω περιοχή, σε συνδυασμό με τις θετικές εξελίξεις στη συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ με το ρούβλι», αναφέρεται.

Μονοψήφια ανεργία το 2019
Το ποσοστό ανεργίας για το 2017 αναμένεται να κυμανθεί γύρω στο 11,0%, ακολούθως το 2018 να περιορισθεί στο 10,0% και το 2019 να μειωθεί περαιτέρω στο 9,0%. Η απορρόφηση των νέων στην αγορά εργασίας και η μακροπρόθεσμη ανεργία παραμένουν ακόμη μεγάλες προκλήσεις.

Στο πλαίσιο της ανάπτυξης της οικονομίας, ο ρυθμός πληθωρισμού για το 2017 προβλέπεται να ανέλθει στο 0,5%, ενώ για τα έτη 2018 και 2019 προβλέπεται να επιταχυνθεί στο 1,5% και 2,0% αντίστοιχα.

Φοβούνται τα δικαστήρια
Την ίδια ώρα, παρά τη βελτίωση, το Υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζει ότι ελλοχεύουν κίνδυνοι αποσταθεροποίησης της κυπριακής οικονομίας και εδράζονται στην πορεία εξομάλυνσης του τραπεζικού συστήματος, μέσω κυρίως της αποκλιμάκωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Παράλληλα αναφέρει τρεις ακόμη κινδύνους.

1. Ενδεχόμενες αρνητικές μακροοικονομικές εξελίξεις, που θα οδηγήσουν σε χαμηλότερο (από τον προβλεπόμενο) ρυθμό ανάπτυξης.
2. Ενδεχόμενες υποχρεώσεις που πηγάζουν από κρατικές εγγυήσεις που παραχώρησε το κράτος τα προηγούμενα χρόνια.
3. Ενδεχόμενες υποχρεώσεις που πιθανόν να προέλθουν από δικαστικές αποφάσεις που καταχωρίσθηκαν εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Οι αριθμοί
· Τα δημόσια έσοδα για το 2017 αναμένεται να ανέλθουν στα €6.964 εκ. σε σύγκριση με €6.839 εκ., παρουσιάζοντας οριακή αύξηση της τάξης του 1,1%.
· Οι πρωτογενείς δαπάνες του προϋπολογισμού του 2017 ανέρχονται στις €6.150 εκ. σε σύγκριση με €6.054 εκ. τον προηγούμενο χρόνο, δηλαδή παρουσιάζουν αύξηση της τάξης του 1,6%.
· Το σύνολο των προϋπολογιζόμενων δαπανών ανέρχονται στα €7.139 εκ. σε σύγκριση με προϋπολογιζόμενες δαπάνες ύψους €7.392 εκ. το 2016, δηλαδή παρουσιάζουν μείωση της τάξης του 3,4%.