Κόκκινη γραμμή η θανατική ποινή

Η Κομισιόν καλεί την Τουρκία να προσέξει τις επόμενες κινήσεις της
Ο Ντόναλντ Τραμπ ήταν ο μοναδικός ηγέτης που συνεχάρη τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για την επικράτηση του «Ναι» στο δημοψήφισμα

Μέσα σ’ έντονο αντιπαραθετικό κλίμα με την Ευρώπη και τα θεσμικά της όργανα, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξαπέλυσε εκ νέου χθες επικριτικές βολές κατά του ΟΑΣΕ και των παρατηρητών του ΣτΕ, διαμηνύοντας ότι το τι αναφέρουν στις εκθέσεις τους για το δημοψήφισμα

της περασμένης Κυριακής δεν ενδιαφέρει ούτε απασχολεί τον ίδιο και τον τουρκικό λαό.

Μάλιστα, εκδιπλώνοντας την επιθετική ρητορική κατά της Ευρώπης στα άκρα, επανέλαβε τη θέση για επαναφορά της θανατικής ποινής, ενώ απείλησε με διεξαγωγή δημοψηφίσματος για τη συνέχιση της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας στην Ευρώπη.

Ως μια πρώτη κίνηση, δε, μετά την επικράτηση του «Ναι» στο δημοψήφισμα, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε παράταση για άλλους τρεις μήνες της κατάστασης έκτακτης ανάγκης (για τις εξελίξεις στο εσωτερικό της Τουρκίας ίδε σελ. 6).

Ούτε βλέπουμε, ούτε ακούμε…
«Υπάρχει μια οργάνωση που λέγεται ΟΑΣΕ στην Ευρώπη. Αυτοί, κατά τους ιδίους, ετοίμασαν μια έκθεση, ότι οι εκλογές στην Τουρκία έγιναν έτσι και αλλιώς. Πρώτα να γνωρίζετε τα όριά σας. Αυτές τις πολιτικές εκθέσεις που θα ετοιμάσετε εσείς, εμείς ούτε να τις βλέπουμε ξέρουμε, ούτε να τις ακούμε. Εμείς θα συνεχίσουμε τον δρόμο μας», είπε ο κ. Ερντογάν ενώπιον των υποστηρικτών του που συγκεντρώθηκαν προχθές το βράδυ έξω από το Προεδρικό στην Άγκυρα.

Για την Ε.Ε., ο Τούρκος Πρόεδρος είπε ότι μετά το Brexit και η Τουρκία μπορεί να προσφύγει στον λαό και να λάβει την απόφασή του. «Ή τηρήστε τις υποσχέσεις σας προς την Τουρκία ή θα υποστείτε τις συνέπειες», υπέδειξε, επαναλαμβάνοντας για δεύτερη φορά μετά το δημοψήφισμα ότι τη θανατική ποινή θα την εγκρίνει, αν περάσει από τη Βουλή, ενώ, αν δεν περάσει με τις απαιτούμενες ψήφους, τότε θα πάνε σε άλλο ένα δημοψήφισμα.

Πάντως ο κ. Ερντογάν, παρά τις επικρίσεις του προς την Ευρώπη αλλά και εκείνους που διαμαρτύρονται με κατσαρόλες και τηγάνια στην Τουρκία, έστειλε ταυτόχρονα και μηνύματα ενότητας. Χθες από το αεροδρόμιο Ατατούρκ είπε: «Όλα θα είναι καλύτερα, το πιστεύω. Η νίκη δεν θα μας μεθύσει».

Βολές και από το τουρκικό ΥΠΕΞ
Επίθεση κατά του ΟΑΣΕ εξαπέλυσε και το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών, χαρακτηρίζοντας απαράδεκτα τα σχόλια για το δημοψήφισμα, ενώ ανέφερε ότι η οργάνωση αυτή έφτασε στην Τουρκία προκατειλημμένη, χωρίς να δείχνει ότι έλαβε υπόψη της τις αρχές της αντικειμενικότητας.

Ανάλογη ήταν και η τοποθέτηση του Τούρκου Υπουργού Ε.Ε., Ομέρ Τσελίκ, ο οποίος κατηγόρησε τον ΟΑΣΕ ότι ξεπέρασε τα όρια, λέγοντας ότι προκαλεί σκέψεις το ότι δεν έκαναν καμιάν αναφορά στις χώρες που απαγόρευσαν την εκστρατεία υπέρ του «Ναι».

Ο Τούρκος Υπουργός ανέφερε πως για το σύστημα διακυβέρνησης αποφασίζει ο τουρκικός λαός, επισημαίνοντας πως είναι σχόλιο κακής πρόθεσης αυτό που λένε κάποιοι πως η επιλογή αυτή του τουρκικού λαού είναι το τέλος των σχέσεων της Τουρκίας με την Ε.Ε., για τον λόγο ότι αυτά τα δύο δεν έχουν καμιά πολιτική και νομική σχέση.

Ο Τούρκος Υπουργός χαρακτήρισε μη αντικειμενική και με έλλειψη ωριμότητας την αντίδραση του ΟΑΣΕ, προσθέτοντας ότι έχει ξεπεράσει τα όριά του, ενώ πρόσθεσε ότι αναμένουν από τον ΟΑΣΕ να ασχοληθεί με τεχνικά ζητήματα χωρίς να υπεισέρχεται στα πολιτικά, διαφορετικά δεν έχει κανένα νόημα για την Τουρκία.

Για την απελευθέρωση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες ο Ομέρ Τσελίκ είπε ότι μέχρι τώρα δεν τηρήθηκαν οι υποσχέσεις, ενώ η Τουρκία έκανε το καθήκον της.

Νέες υποδείξεις από Κομισιόν
Την ίδια ώρα, η Κομισιόν κάλεσε την Τουρκία να αρχίσει να κινείται και πάλι πιο κοντά στην Ε.Ε. και να σταματήσει να απομακρύνεται περισσότερο. Σύμφωνα με τον Επικεφαλής Εκπρόσωπο της Κομισιόν, Μαργαρίτη Σχοινά, η Κομισιόν εξέτασε λεπτομερώς την αναφορά των διεθνών παρατηρητών και η ίδια η Υπάτη Εκπρόσωπος Μογκερίνι μίλησε με την επικεφαλής της αποστολής των παρατηρητών στην Τουρκία.

Η Κομισιόν ζητά, επίσης, την πλήρη διερεύνηση των καταγγελιών σε σχέση με τις παρατυπίες στην εκλογική και προεκλογική διαδικασία, καλώντας, επιπρόσθετα, την Άγκυρα να προσέξει εξαιρετικά τις επόμενες κινήσεις της και να αναζητήσει την ευρύτερη δυνατή εθνική συναίνεση.

Ο Επικεφαλής Εκπρόσωπος της Κομισιόν, απαντώντας σε ερωτήσεις, επεξήγησε πως την ίδια ώρα η επαναφορά της θανατικής ποινής αποτελεί «την πλέον κόκκινη γραμμή για την Ε.Ε.», συμπληρώνοντας πέραν πάσης αμφιβολίας ότι «κάτι τέτοιο θα ήταν ξεκάθαρο σήμα ότι η Τουρκία δεν θέλει να είναι μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας». Ο κ. Σχοινάς τόνισε ότι η απόφαση της Ευρώπης για τη θανατική ποινή είναι αμετάκλητη. «Δεν το συζητάμε», δήλωσε, και συμπλήρωσε πως «έχει να κάνει με τα θεμέλια και το τι ακριβώς συμβολίζει η Ευρώπη».

Ο κ. Σχοινάς υπενθύμισε ότι σε σχέση με τα 7 εναπομείναντα προαπαιτούμενα για την απελευθέρωση των θεωρήσεων δεν έχει αλλάξει η θέση της Ε.Ε. και η Τουρκία οφείλει να τα εκπληρώσει, κάνοντας χρήση της βοήθειας που της παρέχει η Κομισιόν.

Τέλος, σε σχέση με τα προενταξιακά κονδύλια, σημείωσε ότι οι κανόνες είναι πάρα πολύ αυστηροί και συγκεκριμένοι με στόχο να μην πηγαίνουν χαμένα τα χρήματα των Ευρωπαίων φορολογουμένων.

Συγχαρητήρια από Τραμπ
Κι ενώ κανένας Ευρωπαίος ηγέτης δεν τηλεφώνησε στον κ. Ερντογάν, αναμένοντας να δουν τις εξελίξεις, ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ήταν ο μόνος που επικοινώνησε προχθές βράδυ με τον Τούρκο Πρόεδρο τηλεφωνικώς και τον συνεχάρη για την επιτυχία του στο δημοψήφισμα.

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ και ο Τούρκος ομόλογός του είχαν τηλεφωνική συνδιάλεξη, κατά τη διάρκεια της οποίας ο Ντόναλντ Τραμπ συνεχάρη τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, για τη νίκη του στο δημοψήφισμα της Κυριακής, ενώ οι δύο άνδρες συζήτησαν επίσης για τη Συρία, με τον Τραμπ να ευχαριστεί τον Ερντογάν, για την τουρκική υποστήριξη στα αμερικανικά πυραυλικά πλήγματα εναντίον μιας βάσης της συριακής Πολεμικής Αεροπορίας και τους δύο ηγέτες να συμφωνούν ότι ο Σύρος Πρόεδρος Μπασάρ αλ Άσαντ πρέπει να «λογοδοτήσει», αναφέρει ανακοίνωση του Λευκού Οίκου.

Οι Πρόεδροι των δύο χωρών συζήτησαν, επίσης, για τις προσπάθειες εναντίον του Ισλαμικού Κράτους και άλλων τρομοκρατικών οργανώσεων.

«Υπάρχουν σημαντικά πράγματα να κάνουμε μαζί», φέρεται να είπε ο Αμερικανός Πρόεδρος στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες του τουρκικού Τύπου, ο Ντόναλντ Τραμπ φέρεται να είπε ακόμη: «Θα είμαστε σε συνεργασία στο θέμα της Συρίας, του Ιράκ και του ΡΚΚ».

Όχι προς όφελος Τουρκίας «η εθνική μαγκιά»
Το στίγμα της ελληνικής αντίδρασης για το τουρκικό δημοψήφισμα έδωσε με δηλώσεις του χθες ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Άμυνας, Δημήτρης Βίτσας.

Δεν θα αποβεί προς όφελος της Τουρκίας, ούτε και ακόμα περισσότερο για τη σταθερότητα της περιοχής, εάν η Άγκυρα επιδείξει «εθνική μαγκιά» με το να πει ότι κόβει τις σχέσεις της με την Ευρώπη, δήλωσε ο Δημήτρης Βίτσας, σχολιάζοντας το ενδεχόμενο ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να προχωρήσει σε δημοψήφισμα για την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε.

«Κάνει λάθος όποιος βάζει θέματα μεγαλοϊδεατικά για να κερδίσει», συμπλήρωσε ο κ. Βίτσας, ο οποίος, ωστόσο, ξεκαθάρισε ταυτόχρονα ότι η Ελλάδα «δεν έχει λόγους να αναμειχθεί στα εσωτερικά της Τουρκίας».

Ο κ. Βίτσας εκτίμησε, επίσης, ότι μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, η συμφωνία για το προσφυγικό δεν θα αλλάξει, και εξέφρασε την ελπίδα «να επικρατήσει μεγαλύτερη ειρήνη και ψυχραιμία στα ανατολικά σύνορα της Τουρκίας».

Επιστολές για το δημοψήφισμα από Ακιντζί
Εν τω μεταξύ, την ευχή το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για τις συνταγματικές αλλαγές στην Τουρκία να συμβάλει θετικά για το μέλλον της Τουρκίας, εξέφρασε ο Τ/κ ηγέτης, Μουσταφά Ακιντζί, που έστειλε επιστολές τόσο στον Τούρκο Πρόεδρο και τον Πρωθυπουργό, όσο και στον Πρόεδρο του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού κόμματος, Κεμάλ Κιλιντσντάρογλου.

Όπως μεταδίδεται από τα κατεχόμενα, ο κ. Ακιντζί αναφέρει στις επιστολές του ότι για τους Τ/κ, η Τουρκία, και αυτοί που είπαν «ναι» και αυτοί που είπαν «όχι», είναι ένα, και είναι σημαντικό για τους Τ/κ η Τουρκία να είναι ενιαία. «Το ότι το "ναι" και το "όχι" ήταν πολύ κοντά, δείχνει ότι ο δημοκρατικός διάλογος στην πολιτική ζωή της Τουρκίας θα είναι ακόμη πιο σημαντικός απ' εδώ και πέρα».

Ο Τ/κ ηγέτης καταλήγει γράφοντας ότι, όπως και στο παρελθόν, έτσι κι απ' εδώ και πέρα θα συνεχίσουν να είναι σε στενή διαβούλευση με την Τουρκία για την επίλυση του Κυπριακού.

Από πλευράς του, ο λεγόμενος «υπουργός εξωτερικών» του ψευδοκράτους, Ταχσίν Ερτουγρούλογλου, ανέφερε ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα καταστήσει την Τουρκία πιο δυνατή στην περιοχή και στη διεθνή πολιτική σκηνή, με ισχυρό αντίκτυπο στο ψευδοκράτος, ευχόμενος οι συνταγματικές αλλαγές στην Τουρκία να αποτελέσουν παράδειγμα και για το ψευδοκράτος και να έρθει στην επικαιρότητα και στα κατεχόμενα η αλλαγή του πολιτικού συστήματος σε προεδρικό.

200 χρόνια πίσω η Τουρκία
Εξάλλου, σε ανακοίνωσή της η συντεχνία των δασκάλων KT?S, σχολιάζοντας το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, επισημαίνει ότι είναι αδύνατο να υπάρξει διεύρυνση των σχέσεων των Τ/κ με τη νέα δομή του τουρκικού κράτους.

Στη γραπτή δήλωση του γραμματέα της συντεχνίας, Μπεσίρ Μπαϊσάλ, αναφέρεται σε μια δομή που πάει την Τουρκία 200 χρόνια πίσω δομικά και πολιτιστικά, και εκτιμά ότι τον τουρκικό λαό περιμένει ένας ακόμη πιο δύσκολος αγώνας, καθώς η πίεση εναντίον του θα συνεχιστεί. Κανένας που αισθάνεται Κύπριος και έχει κυπριακή ταυτότητα δεν μπορεί να έχει σύνδεση πολιτιστική και ιστορική με τη θεοκρατική, δικτατορική σημερινή Τουρκία, σημείωσε ο Μπαϊσάλ.

Βρετανοί σχολιαστές: «Σουλτανάτο» η Τουρκία
Την ίδια ώρα συνεχίζεται η κριτική των Βρετανών σχολιαστών κατά του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ενώ παράλληλα εξετάζεται η αντίδραση της Δύσης.

Στο κύριο άρθρο της η εφημερίδα «Guardian» σχολιάζει ότι η νίκη, αν και με μικρή διαφορά, εκλαμβάνεται από τον Τούρκο Πρόεδρο ως νομιμοποίηση της διάλυσης των δημοκρατικών θεσμών της χώρας. «Εάν εφαρμοστούν οι σαρωτικές συνταγματικές αλλαγές, η Τουρκία σχεδόν θα επανιδρυθεί ως σουλτανάτο, περίπου έναν αιώνα αφότου ο Ατατούρκ ίδρυσε τη δημοκρατία επί των ερειπίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας», αναφέρεται.

Σε ό,τι αφορά την αντίδραση της Δύσης, το BBC σημειώνει ότι τα συγχαρητήρια μέσω τηλεφώνου προς τον Ερντογάν από τον Ντόναλντ Τραμπ θα ερμηνευθούν ως «νομιμοποίηση» της επικράτησης του Τούρκου Προέδρου. Παρόλα αυτά, η Guardian τονίζει ότι η μεταμόρφωση της Τουρκίας θα έχει σημαντικές συνέπειες για τη Δύση, η οποία έχει επίγνωση αυτού, όπως μαρτυρά η αμηχανία σε Βρυξέλλες, Βερολίνο και Παρίσι.