Το σχέδιο «Επόμενη Μέρα»

ΠολιτικήΈντυπη ΈκδοσηΤους προηγούμενους μήνες, αλλά και όσους ακολουθούν έως το καλοκαίρι, την κυβερνητική ατζέντα καταλαμβάνει στον μεγαλύτερο βαθμό το σχέδιο «Επόμενη Μέρα». Διόλου παράξενο, αφού στις εκλογές, όποτε κι αν γίνουν, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρόκειται να πάει με τη συζήτηση στραμμένη κυρίως στα πεπραγμένα με άξονα το τρίτο μνημόνιο, το οποίο είχε πολλά δύσκολα και βαριά στοιχεία, αλλά με την επαγγελία μιας νέας περιόδου που θα έχει ως κύρια χαρακτηριστικά την ανάπτυξη και την κοινωνική προστασία. Αυτή η κυβερνητική επαγγελία έχει σε αδρές γραμμές περιγραφεί από τον Αλέξη Τσίπρα και πολλούς υπουργούς του, αλλά τα στοιχεία που στηρίζουν την προσδοκία μιας νέας περιόδου οικονομικής μεγέθυνσης – η οποία υπόσχονται ότι θα επιφέρει σημαντική μείωση της ανεργίας και διάχυση του επιπλέον προϊόντος στην κοινωνία – παραμένουν εν πολλοίς άγνωστα. Το μνημόνιο... «πέτυχε»Το ρεπορτάζ στις σελίδες 4-5 του σημερινού «Ποντικιού» αποτελεί τη βάση για να κατανοήσουμε τους άξονες στους οποίους μπορεί να στηριχθεί η απόπειρα προσέλκυσης νέου χρήματος στην ελληνική οικονομία υπό μορφήν επενδύσεων, τόσο εξωτερικών όσο και εσωτερικών. Ας τους κωδικοποιήσουμε συνοπτικά:1 Η έξοδος από το μνημόνιο, καθ’ εαυτήν, θα σημάνει όχι μόνο την επιστροφή της εμπιστοσύνης σε μια χώρα η οποία αφήνει στην άκρη της πατερίτσες του προστατευμένου δανεισμού, αλλά και το άνοιγμα του δρόμου στις ελληνικές επιχειρήσεις για δανεισμό με σχετικά ελκυστικούς όρους.2 Η επιτροπεία δεν θα εξαφανιστεί ως διά μαγείας, καθώς η ελληνική οικονομία και η κυβερνητική πολιτική θα συνεχίσουν να τελούν υπό εποπτεία αρχικά μέχρι το 2030, χρονιά μέχρι την οποία η Ελλάδα θα παράγει συγκεκριμένα πρωτογενή πλεονάσματα, και εν συνεχεία μέχρι να αποπληρωθεί το 75% των μνημονιακών δανείων. Υπ’ αυτήν την έννοια η περίφημη «πολιτική σταθερότητα» μνημονιακού τύπου, για την οποία καίγονται εν πολλοίς οι διεθνείς χρηματοπιστωτικοί οίκοι και οι αξιολογητές, θα είναι εν πολλοίς διασφαλισμένη. Δεν είναι τυχαίες οι συνεχείς πρόσφατες – άμεσες και έμμεσες – αναφορές του Τσίπρα σε συνέχιση των μεταρρυθμίσεων μετά τη λήξη του μνημονίου.3 Σε αυτήν την κατεύθυνση θα λειτουργεί και το – τυπικό ή άτυπο, θα δείξει – «μνημόνιο χρέους» (μεταρρυθμίσεις έναντι ρυθμίσεων επί του χρέους), το οποίο θα εμπεριέχει ταυτοχρόνως το μαστίγιο και το καρότο για να μην παρεκκλίνουν οι μελλοντικές κυβερνήσεις από το βασικό πλάνο.4 Σε μεγάλο βαθμό έχει ήδη ολοκληρωθεί η συστηματική κατακρήμνιση των αξιών («εσωτερική υποτίμηση»), εικόνα η οποία αποτυπώνεται στα ακίνητα (έως και 50%), στις μετοχές των επιχειρήσεων (40%), στο ΑΕΠ (πάνω από 25%), στο εργατικό κόστος, στην εργασιακή προστασία, στην υποχώρηση του ρόλου και της αντοχής των μικρομεσαίων στην οικονομία. Η εικόνα αυτή θα ολοκληρωθεί μέσω της εκκαθάρισης των κόκκινων δανείων, της μεταφοράς οικονομικής ισχύος στα μεγαλύτερα επιχειρηματικά μεγέθη και της υπαλληλοποίησης σημαντικής μερίδας κατεστραμμένων αυτοαπασχολούμενων.5 Ο ελληνικός τουρισμός, με τα 30 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως, αποτελεί ήδη ένα επιχειρηματικό Ελντοράντο, στο οποίο οι όροι θα γίνουν ακόμη σαφέστεροι όταν θα ξεκαθαριστεί ποιες μεγάλες επιχειρήσεις του χώρου είναι ικανές να εξυπηρετούν τον θηριώδη δανεισμό του τομέα αυτού και ποιες θα αλλάξουν χέρια.6 Οι ιδιωτικοποιήσεις στρατηγικών τομέων (λιμάνια, αεροδρόμια, σιδηρόδρομος, ενέργεια, Ελληνικό) έχουν ήδη προχωρήσει πολύ και θα εξελιχθούν ακόμη περισσότερο.7 Η εκκαθάριση των κόκκινων δανείων δημιουργεί τις δυνατότητες νέων κερδοφόρων δραστηριοτήτων στον τομέα των ακινήτων.Με άλλα λόγια ήδη έχουν επιτευχθεί – σε πολύ μεγάλο βαθμό – οι σημαντικότερες στρατηγικές επιδιώξεις των μνημονίων, παρ’ ότι θα πρέπει να αναμένονται και άλλες παρεμβάσεις στους τομείς του κράτους / διοίκησης, των δαπανών και, κατά πάσα πιθανότητα, στα εργασιακά και το ασφαλιστικό. Σύμφωνα με το σχέδιο των δανειστών, η Ελλάδα μπορεί να αξιολογηθεί ως κατέχουσα το διαβατήριο όχι μόνο για τις αγορές χρήματος, αλλά και για την προσέλκυση επενδύσεων. Προσκλητήριο στο χρήμαΣυνοπτικά μπορούμε να πούμε, χωρίς τον κίνδυνο σοβαρού σφάλματος, ότι το μνημονιακό σχέδιο έχει επικρατήσει πλήρως, στον περίφημο «πάτο» έχουμε ήδη φτάσει και άρα είναι λογική η προσμονή της ανάκαμψης. Σε αυτά τα δεδομένα εδράζεται και το κυβερνητικό σχέδιο «Επόμενη Μέρα», το οποίο περιλαμβάνει όλες τις προσδοκίες όχι μόνο του πρωθυπουργού και των στελεχών της κυβέρνησης, αλλά και των επιχειρηματιών – αλλοδαπών και εγχώριων – που έχουν βάλει την ελληνική οικονομία στο μικροσκόπιό τους.Ωστόσο, ας μην γελιόμαστε. Το οικονομικό τοπίο που μόλις περιγράψαμε έχει χτιστεί πάνω στην οικονομική καταστροφή – ή, έστω, τη βίαιη υποβάθμιση του εισοδήματος – πολλών εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, για τους οποίους οι προσδοκίες από την εικαζόμενη ανάπτυξη ενδεχομένως περιορίζονται στο ελάχιστο δυνατόν. Ίσως ένα... επίδομα, από τα πολλά που έχουν μοιραστεί τα δύο τελευταία χρόνια. Η δυνατότητα να επιτευχθεί μια οικονομική μεγέθυνση δεν είναι αυτονόητη, αφού προϋποθέτει πολιτικό σχέδιο και ανάλογες δράσεις. Ομοίως μια οικονομική μεγέθυνση δεν είναι αυτονόητο ότι θα διαχυθεί, έστω εν μέρει, στην κοινωνία και θα μεταφραστεί σε θέσεις εργασίας με αξιοπρεπείς αμοιβές και ασφαλιστικές καλύψεις ή σε επιχειρηματικές ευκαιρίες για το ιδιαιτέρως αξιόλογο επιστημονικό δυναμικό της χώρας. Αυτές οι δυνατότητες προφανώς θα αποτελέσουν αντικείμενο πολιτικής σύγκρουσης την επόμενη περίοδο, η οποία εκ των πραγμάτων θα έχει έντονο προεκλογικό χαρακτήρα, παρ’ ότι ο κυβερνητικός σχεδιασμός προβλέπει κάλπες στη λήξη της τετραετίας.Προς το παρόν το βέβαιο είναι ότι Τσίπρας και ΣΥΡΙΖΑ επενδύουν στις δυνατότητες ταχείας οικονομικής μεγέθυνσης και το επόμενο διάστημα το προσκλητήριο προς το χρήμα για επενδύσεις θα λάβει ακόμη πιο συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.ΤσίπραςΚυβέρνησηIssue: 2003Issue date: 11-01-2018Has video: Exclude from popular: 0