Ο Ζαρντίμ, οι νίκες και τα χασμουρητά…

Δε θέλω να παινέψω τα γένια μου, αλλά το ότι η σχέση του Ολυμπιακού με το Ζαρντίμ θα είχε κακό (και σχετικά γρήγορα) τέλος το είχα γράψει όταν ήρθε, πέρυσι τον Ιούνιο, ενώ ακούγονταν τα «ευλογημένος ο ερχόμενος». Μετά το καλοκαίρι κι αφού είδα και κανα δυο ματς της Μπράγα, η εκτίμηση εξελίχτηκε σε σιγουριά. Το καλοκαίρι έκλεινα το σχετικό κομμάτι που είχε δημοσιευτεί στη Sportday προβάλλοντας μια δήλωση που είχε κάνει ο Ντουγκλάο, ο μόνος γνωστός μας που έχει δουλέψει μαζί του. «Δεν του αρέσει η ένταση, αλλά η ηρεμία» είχε πει δίνοντας μου το πάτημα να σχολιάσω ότι η ηρεμία αρέσει σε όλους τους Πορτογάλος προπονητές. Συμπλήρωνα απλώς ότι αυτή «δεν έπρεπε να είναι μεγάλη γιατί θα μας πάρει ο ύπνος». Ο Ζαρντίμ απολύθηκε γιατί ο κόσμος που εξακολουθούσε να πηγαίνει στο Καραϊσκάκη δυσκολεύονταν να κρατήσει τα χασμουρητά του… Το καλοκαίρι έγραφα ότι οι πιο πολλοί Πορτογάλοι προπονητές, μολονότι προσαρμόζονται σχετικά εύκολα στην Ελλάδα, δεν έχουν πολλά να δώσουν και σχεδόν ποτέ δεν έδωσαν τίποτα. Συνήθως γίνονται αγαπητοί από τους παίκτες (γιατί λατρεύουν την νωχελική ηρεμία) και συνεργάζονται καλά με τις διοικήσεις (γιατί είναι συνηθισμένοι στα λίγα, ακούν τους προέδρους και τους καταλαβαίνουν). Όμως οι πιο πολλοί σε χρόνο ρεκόρ γίνονται πιο έλληνες από τους έλληνες, παίζουν για το αποτέλεσμα, ασχολούνται με τις εφημερίδες και τους δημοσιογράφους, αδιαφορούν για το θέαμα. Ο Ζαρντίμ ασχολήθηκε ελάχιστα με τον Τύπο – άλλωστε κι ο Ολυμπιακός δεν του επέτρεπε τα πολλά πολλά με τους δημοσιογράφους. Όμως όλα τα υπόλοιπα κουσούρια που οι Πορτογάλοι έχουν μας τα παρουσίασε, αν όχι και σε υπερθετικό βαθμό.Με ρωτούσε ένας φίλος τις προάλλες πώς είναι δυνατόν ένας νέος, φιλόδοξος και έξυπνος προπονητής σαν τον Ζαρντίμ να μην καταλαβαίνει ότι οι πιο πολλοί από τους αντιπάλους που έχει στην Ελλάδα επιτρέπουν να τους αντιμετωπίσεις ρισκάροντας κάτι παραπάνω. Προσπαθούσα να του εξηγήσω ότι οι πιο πολλοί προπονητές έχουν την φιλοσοφία τους και είναι φορείς αντιλήψεων που σπανίως αλλάζουν. Ο Ζαρντίμ πιστεύει σε ένα πολύ συγκεκριμένο ποδόσφαιρο και δούλεψε by the book – θα έλεγα ότι πιο πολύ από το Σάντος έμοιαζε στον Πεσέιρο και στον Φερέιρα. Η αντίληψή του ήταν ότι πρέπει να υπάρχει ένταση, δηλαδή τρέξιμο, δηλαδή πίεση – όχι όμως με την έννοια του οργανωμένου πρέσινγκ, αλλά με την έννοια της προσπάθειας για επανακατοχή της μπάλας που είναι κάτι άλλο. Πρεσάρω οργανωμένα σημαίνει κυνηγάω τον αντίπαλο με σκοπό να του πάρω τη μπάλα για να φύγω γρήγορα μπροστά – ξέρω τι πρέπει να κάνω αν και εφόσον πάρω τη μπάλα – γνωρίζω π.χ που βρίσκονται οι συμπαίκτες μου, πως θα κινηθούν κτλ – θυμηθείτε καμιά δεκαριά γκολ του Φουστέρ επι Βαλβέρδε. Πιέζω για να επανακτήσω τη μπάλα σημαίνει κυνηγάω τον αντίπαλο, έστω και μόνο με τη δύναμη μου και χωρίς να του στήσω παγίδες με κάποιο συμπαίκτη, έχοντας ως σκοπό να πάρω τη μπάλα ανακόπτοντας την επίθεση του. Αν την πάρω ξεκινάω από την αρχή παίζοντας οριζόντια, χωρίς γνώση της κίνησης των συμπαικτών, αλλά με όπλο το ένστικτό μου – θυμηθείτε το γκολ του Μήτρογλου με τη Μονπελιέ μετά την πίεση του Αμπτούν στον Μπεντιμό. Στην πρώτη περίπτωση υπάρχουν αυτοματισμοί, κινήσεις προκαθορισμένες και πλάνο – ίσως και ξεφούσκωμα μετά το άσκοπο τρέξιμο. Στη δεύτερη περίπτωση όλα γίνονται με βάση τη δύναμη και τις αντοχές, φυσικά και την ατομική ικανότητα. Στην πρώτη περίπτωση όλα γίνονται γρήγορα, στη δεύτερη, όταν δεν υπάρχουν χώροι, σχετικά αργά. Αυτό ήταν το μεγάλο πρόβλημα που ο Ολυμπιακός δυσκολεύονταν να λύσει: κόντρα σε ταμπουρωμένες κατά κανόνα άμυνες, έπαιζε πάντα περιμένοντας την ατομική ενέργεια. Η σηκώνοντας τη μπάλα για να την πάει μπροστά. Ορισμένα πράγματα στο ποδόσφαιρο είναι στο DNA των ανθρώπων. Οι Πορτογάλοι παραδοσιακά στήριζαν το ποδόσφαιρό τους στην τεχνική Βραζιλιάνων που για χρόνια υιοθετούσαν χαρίζοντας τους υπηκοότητες ή στη δύναμη παιδιών από τη Μοζαμβίκη και την Αγκόλα που έρχονταν στην Πορτογαλία αναζητώντας καλύτερη μοίρα. Οι Πορτογάλοι προπονητές αντιλαμβάνονται την αξία της άμυνας (ώστε να σταματάνε τους Βραζιλιάνους…) αλλά και την αξία της πίεσης (ώστε να εκμεταλλεύονται τους διάφορους μικρούς πάνθηρες). Το ποδόσφαιρο που αγαπούν παίζεται με μικρές πάσες, καλύψεις του χώρου, επιστροφές οργανωμένες και επιθετικές ατομικές ενέργειες: είναι ένα ποδόσφαιρο απλοϊκά οργανωμένο στο οποίο η στρατηγική είναι να δυσκολεύεις τον αντίπαλο στην κυκλοφορία της μπάλας. Μόνο που ο Ζαρντίμ βρέθηκε σε μια ομάδα που τη μπάλα έπρεπε να την κυκλοφορεί αυτή. Και δυστυχώς για αυτόν έμπλεξε. Η αλήθεια είναι ότι οι Πορτογάλοι έχουν και πολλά προτερήματα και ο κόουτς μας τα έδειξε. Εμπιστεύονται π.χ νεαρούς παίκτες και ξέρουν να τους ικανοποιούν αφού τους βελτιώσουν γιατί είναι καλοί μεταπράτες. Ο Ζαρντίμ βελτίωσε τον Μανωλά και τον Σιόβα, αλλά και τον Χολέμπας, αξιοποίησε όσο κανείς στον Ολυμπιακό το Μήτρογλου, φρόντισε πολύ τον Πίνο, ώστε να καταφέρει αυτός να επιστρέψει. Αλλά όλα αυτά φαίνονταν λιγότερο σημαντικά γιατί η συνολική εικόνα της ομάδας δεν βελτιώνονταν και δεν βελτιώνονταν γιατί με αυτή ο κόουτς ήταν ήδη ευχαριστημένος. Για τον Μαρινάκη π.χ ήταν πρόβλημα τα χαμένα ημίχρονα, για τον Ζαρντίμ ήταν σπουδαίο ότι η ομάδα σκόραρε στο τέλος. Στην τελευταία σύσκεψη δήλωσε ευχαριστημένος γιατί ακόμα και με την Καβάλα η ομάδα σκόραρε στο τελευταίο δεκάλεπτο, όπως και με την Βέροια και το Λεβαδειακό. Εγώ θα έλεγα και με τη Μονπελιέ και την Αρσεναλ, αλλά δεν νομίζω ότι το κοινό του Καραϊσκάκη που χασμουριόνταν περιμένοντας την ομάδα να πάρει μπροστά, θα εκτιμούσε την επισήμανση. Το καλοκαίρι έγραφα ότι το κακό με το Ζαρντίμ είναι ότι το βάρος του ήταν μικρότερο από αυτό του Ολυμπιακού: κι αυτό αποδείχτηκε καθοριστικό. Προφανώς για τον ίδιο η κατάκτηση ενός πρωταθλήματος και μάλιστα χωρίς ήττα αποτελεί παράσημο καριέρας τεράστιο. Στον Ολυμπιακό από την άλλη, αν το καταφέρουν αισθάνονται ότι έκαναν απλά τη δουλειά τους: η διαφορά στην προσέγγιση είναι τεράστια. Τώρα που ψάχνουν τον επόμενο ας έχουν στο μυαλό τους ότι με τους προπονητές ισχύει ότι και με τις μετοχές: οι προηγούμενες αποδόσεις δεν εξασφαλίζουν τις μελλοντικές. Και καλό είναι να γνωρίζουμε τι ακριβώς πήραμε….