Δημαγωγικά ευτράπελα και κίνδυνοι

Του Δημήτρη Β. Τριανταφυλλίδη

Αν από κάτι χόρτασε τα τελευταία χρόνια η ελληνική κοινωνία, αυτό είναι τα λόγια και οι πάσης φύσεως σωτήρες της. Ανέκαθεν ήταν σύνηθες σε περιόδους κρίσης να ξεπροβάλλουν διάφοροι ρήτορες και σωτήρες, οι οποίοι προτείνουν τις πιο απίθανες, και συνήθως, ανέξοδες λύσεις.
Τυμβωρύχοι και σαλτιμπάγκοι παίζουν με το αίσθημα της απόγνωσης, προτείνοντας ανεδαφικές ακόμη και ανύπαρκτες λύσεις, δημιουργώντας την ψευδαίσθηση της επιστροφής στην εποχή που ‘δέναν τα σκυλιά με τα λουκάνικα. Είναι δε, τόσο ανήθικοι που δε διστάσουν να υποσχεθούν τα πάντα. Δημαγωγοί του χειρίστου είδους προσφέρουν τις κάκιστες υπηρεσίες τους, αποσκοπώντας είτε στη διατήρηση του πολιτικού τους μεριδίου είτε τη σωτηρία της πολιτικής τους σταδιοδρομίας. Η κοινωνία σαστισμένη και αμήχανη τους παρακολουθεί σε έναν ανελέητο, μεταξύ τους, ανταγωνισμό ποιος θα προσφέρει τα περισσότερα, τα πιο ανέξοδα και τα πιο ηχηρά.

Πέραν της γενικότερης ζημιάς που προκαλούν στη κοινωνική ζωή, οι εν λόγω δημοκόποι, αποπροσανατολίζουν τους πολίτες, υποσχόμενοι μια νέα Γη της Επαγγελίας για τον περιούσιο λαό της οικουμένης. Τα τελευταία χρόνια πολλοί συμπολίτες μας, αντί να κάτσουν και να σκεφτούν τι συνέβη στη χώρα και πως θα αντιμετωπιστούν οι νέες προκλήσεις του παγκοσμιοποιημένου και διαρκώς μεταβαλλόμενου περιβάλλοντος, είναι πρόθυμοι να πιστέψουν την πιο εξωφρενική ιδέα, αρκεί να μη χρειαστεί να καταβάλλουν το τίμημα που τους αναλογεί. Δεν θα με παραξένευε καν η είδηση ότι πολλοί συμπολίτες μας, πεπεισμένοι ότι κάτω από την Ακρόπολη υπάρχει μια πετρελαϊκή λεκάνη με αποθέματα ικανά όχι μόνο να αποπληρώσουν το δημόσιο χρέος, αλλά και να συντηρήσουν πλουσιοπάροχα τις σημερινές γενιές, θα έσπευσαν με κασμάδες και φτυάρια να τη γκρεμίσουν.

Του φαινομένου αυτού στο πολιτικό επίπεδο, είχε προηγηθεί η μακρόχρονη πλύση εγκεφάλου μεγάλου τμήματος της ελληνικής κοινωνίας από τηλεπωλητές βιβλίων, συσκευών άμυνας κατά των αεροψεκασμών, μαγικών μασαζοκαλσόν και διαφόρων άλλων ανακαλύψεων για ιθαγενείς προνεωτερικών κοινωνιών.

Κοινωνία με τεράστιο έλλειμμα παιδείας, με κατεστραμμένο εκπαιδευτικό σύστημα, με κυρίαρχη ιδεολογία την ήσσονα προσπάθεια και τη λαμογιά η ελληνική, ήταν το γόνιμο χωράφι στο οποίο φύτρωσε και άνθισε ο σπόρος του ανορθολογισμού, της συνωμοσιολογίας, του στρουθοκαμιλισμού.

Κοινωνία φοβική, βαθύτατα συντηρητική, κακομαθημένη από τους πλούσιες κοινοτικές επιχορηγήσεις, τα φτηνά δανεικά της περιόδου μετά την ΟΝΕ, της άκρατης σπατάλης των Ολυμπιακών Αγώνων η ελληνική, παρά το ότι ταλαιπωρείται άγρια τα τρία τελευταία χρόνια, ωστόσο δεν αποφασίζει να σοβαρευτεί και να συζητήσει με ενάργεια, διεισδυτικότητα, αυτοκριτική μα και αισιοδοξία το βασικό ερώτημα: τι μέλλει γενέσθαι;

Χωρίς βαθιές και στέρεες παραδόσεις στη νηφάλιο και ψύχραιμο δημόσιο διάλογο, η ελληνική κοινωνία παραδέρνει σήμερα στις σαγηνευτικές ακρογιαλιές του δημαγωγικού λόγου. Οι φωνές της λογικής, του ορθού λόγου, οι φωνές των τεκμηριωμένων επιχειρημάτων, χάνονται μέσα στους αλαλαγμούς του πλήθους στο ιπποδρόμιο που ζητάει τον επί της γης παράδεισο εδώ, τώρα και εντελώς δωρεάν, κι αν είναι δυνατόν, να διαρκέσει για πάντα, με έξοδα των άλλων, βεβαίως. Έτσι όμως υπονομεύει όχι μόνο το δύσκολο παρόν της αλλά και το άδηλο μέλλον της.