Απειλούν άνθρωπο και περιβάλλον

Ανησυχητικά είναι τα στοιχεία για την αλόγιστη και ανεξέλεγκτη απόρριψη των φαρμάκων, καθώς οι ουσίες τους παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα στον υδροφόρο ορίζοντα και στο υπέδαφος, και επομένως μπορούν να προσβάλλουν τη διατροφική αλυσίδα.

Ένα μεγάλο ποσοστό, σύμφωνα με τους ειδικούς των οικιακών φαρμάκων, καταλήγει δυστυχώς στους κάδους απορριμμάτων, μαζί με τα υπόλοιπα απορρίμματα. Κάθε χρόνο στην Ελλάδα διακινούνται περίπου 500 εκατ. συσκευασίες φαρμάκων, απ' όπου περίπου το 10% απορρίπτονται στους κάδους αχρησιμοποίητα ή ληγμένα.

Σύμφωνα με τον καθηγητή στη Σχολή Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Ιωάννη Ζιώμα, υπολογίζεται ότι το 2% των φαρμάκων που διακινούνται στην αγορά, επιστρέφεται στις φαρμακοβιομηχανίες από φαρμακεία και φαρμακαποθήκες, επειδή έχουν λήξει πριν ακόμα πουληθούν. Επιπλέον, ένα ποσοστό της τάξεως του 10% των περιεχομένων του οικιακού φαρμακείου καταλήγει, δυστυχώς, μαζί με τα υπόλοιπα απορρίμματα, στους όποιους χώρους διάθεσης. Πρόκειται για ληγμένα ή αχρησιμοποίητα φάρμακα. Με διάφορους μηχανισμούς και κυρίως μέσω της εισόδου τους στον υδροφόρο ορίζοντα, οι φαρμακευτικές ουσίες, είτε αυτούσιες είτε μετασχηματισμένες, εισέρχονται στο βιολογικό μας κύκλο, τόνισε ο κ. Ζιώμας.

Δυστυχώς, στην Ελλάδα δεν υπάρχει σύστημα συλλογής και ασφαλούς διαχείρισης των διαφόρων φαρμακευτικών σκευασμάτων από τον οικιακό τομέα. Επιστημονικές έρευνες στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς ουσίες που περιέχονται στα φάρμακα ανιχνεύονται στο πόσιμο νερό, στο έδαφος και σε παραθαλάσσιες περιοχές.

Οι πρώτες χώρες που έχουν ασχοληθεί με την αντιμετώπιση του προβλήματος και αναγνωρίζουν τα φαρμακευτικά σκευάσματα σαν πιθανούς περιβαλλοντικούς ρυπαντές είναι οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και, σε σημαντικό βαθμό, η Αυστραλία. Σε χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Σουηδία, έχουν δημιουργηθεί συστήματα επιστροφής, με τοποθέτηση κάδων συλλογής στα ίδια σημεία όπου γίνεται η προμήθεια των φαρμάκων.

Με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού, απέναντι στο σοβαρό θέμα της απόρριψης οικιακών φαρμάκων στο περιβάλλον και των επιπτώσεων που αυτή προκαλεί, η Post Bank Green Institute (PBGI), θυγατρική εταιρεία του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, σχεδίασε το πρόγραμμα «χάπιend» για την περιβαλλοντικά ασφαλή διαχείριση των οικιακών φαρμάκων. Το πρόγραμμα αποτελεί πρωτοβουλία του δικτύου Athens Green 360, του πρώτου επιχειρηματικού δικτύου για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, και ξεκινάει στις 8 Ιουνίου με διάρκεια έως και 31 Δεκεμβρίου. Ειδικοί κάδοι ασφαλείας με ειδική σήμανση θα τοποθετηθούν σε 22 σημεία.

Η πρωτοβουλία έχει τεθεί υπό την αιγίδα του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων, ΕΟΦ, και υλοποιείται με την υποστήριξη της φαρμακευτικής εταιρείας sanofi-aventis. 

"Ο ΕΟΦ, έχοντας σαν βασικό του σκοπό την προάσπιση της δημόσιας υγείας, θεώρησε χρέος του να θέσει υπό την αιγίδα του την πρωτοβουλία χάπιend", είπε κατά τη διά